Wat is als belangenorganisatie je belangrijkste politieke doelstelling? Een grote impact op relevante beleidsmaatregelen zou hier een logisch antwoord zijn. Politieke invloed is echter heel onzeker en erg variabel. Zelfs met de perfecte lobby-strategie blijft de invloed van één organisatie afhankelijk van verschillende externe factoren, zoals partijpolitieke voorkeuren, publieke opinie, media-aandacht, en competitie met andere belangenorganisaties. Om deze reden varieert zelfs de invloed van de meest doorwinterde belangengroep vaak van dossier tot dossier.
Je kan als organisatie je politieke doelstellingen dus beter in een breder kader plaatsen. Zo kan je in je politiek engagement drie dimensies onderscheiden: contacten zoeken, toegang genieten, en prominent zijn. Wat beteken dit precies, en hoe kan je je organisatie op deze drie dimensies positioneren?
Zo kan je in je politiek engagement drie dimensies onderscheiden: contacten zoeken, toegang genieten, en prominent zijn.
Een eerste dimensies betreft de intensiteit waarmee je contact zoekt met beleidsmakers. Hier neem je als organisatie zelf het initiatief, en bepaal je zelf de frequentie en intensiteit. Voorbeelden hiervan zijn het bekendmaken van politieke standpunten via je website of sociale media, of deelname aan consultaties die voor iedereen toegankelijk zijn. De mate waarin je contact zoekt, wordt vooral bepaald door je eigen ambities en inspanningen.
De tweede dimensie, de mate waarin je toegang geniet tot beleidsmakers, geeft inzicht in hoe beleidsmakers reageren op jouw initiatieven. Denk bijvoorbeeld aan ontmoetingen met kabinetsleden van een minister, of vertegenwoordiging in een gesloten comité van experten of adviesraad. Het cruciale verschil met de vorige dimensie is dat de mate van toegang het resultaat is van een ruilrelatie. Hierbij functioneren beleidsmakers als sluiswachter, en zullen zij de poorten enkel openen als de “middelen” die jou organisatie kan aanbieden, zoals bijvoorbeeld beleidsexpertise, goed aansluiten bij hun specifieke behoeften.
Maar misschien wil je als organisatie vooral prominent zijn? Dit verwijst naar een bepaalde status, namelijk top-of-mind zijn bij beleidsmakers, doordat zij een sterke (positieve) associatie hebben tussen jou organisatie en een bepaalde beroepsgroep, sector of maatschappelijk thema. Als het over landbouw gaat, denken we bijvoorbeeld aan vaak aan De Boerenbond, terwijl er zich natuurlijk wel meer organisaties met dit thema bezig houden.
Om duurzame politieke relaties op te bouwen, moet de focus van je organisatie misschien wel op het pad naar prominentie liggen.
Het is niet eenvoudig deze mate van erkenning en herkenning te bereiken. Het is vereist namelijk niet alleen dat je gekend bent, maar ook dat je door beleidsmakers als een relevante gesprekspartner wordt gezien. Om duurzame politieke relaties op te bouwen, moet de focus van je organisatie misschien wel op het pad naar prominentie liggen. Als je een minister of parlementslid zou vragen de eerste drie organisatie op te noemen die relevant zijn voor jouw beroepsgroep of industrie, zouden ze dan binnen drie seconden jouw organisatie vermelden?
