Een van de meest actuele vragen omtrent lidmaatschap is de impact van nieuwe informatie- en communicatietechnologieën. De mogelijkheden tot interactie zijn dankzij verschillende online kanalen immers geweldig toegenomen. Via email en sociale media kunnen belangenorganisatie niet alleen gemakkelijk en goedkoop in contact treden met hun achterban, maar ook op een snelle en laagdrempelige wijze hun voorkeuren en reacties peilen.
Het is momenteel nog koffiedik kijken of deze nieuwe technologieën ook vanuit maatschappelijk perspectief voor vooruitgang zorgen. Voorlopig lijken online technologieën de grote verwachtingen, zoals het betrekken van een grotere en meer diverse set van mensen, nog niet in te lossen. Ze lijken vooral burgers aan te trekken die al sterk geëngageerd zijn, met vaak een grotere polarisering tot gevolg. Wie af en toe een discussie op Twitter volgt, ziet hier regelmatig weinig fraaie voorbeelden van.
Dit wil uiteraard niet zeggen dat de digitale revolutie geen grote meerwaarde kan hebben voor belangenorganisaties. In het fascinerende boek “The Move-On Effect: the unexpected transformation of American Advocacy”, analyseert Dave Karpf hoe online technologieën leiden tot een nieuwe generatie belangenorganisties, die op een radicaal andere manier mensen mobiliseren en geld inzamelen. Deze organisaties, waarvan het Amerikaanse MoveOn.org het voorbeeld bij uitstek vormt, steunen op een smalle kern van vast personeel en een uitgebreid netwerk van losse, virtuele medewerkers. Door hun lichte organisatiestructuur en de lage transactiekosten van online communicatie kunnen ze niet alleen snel inspelen op politieke gebeurtenissen, maar ook gemakkelijk experimenteren en innoveren. Ook hun invulling van lidmaatschap is transformerend: iedereen die zich gratis registreert op hun website, of ooit een donatie heeft gedaan, wordt beschouwd als lid.
Via deze gigantische achterban (8 miljoen mensen in het geval van MoveOn) ligt uiteraard een schat aan informatie en mobilisatiekracht binnen handbereik. Via dagelijkse mailings en berichten op sociale media wordt het immers heel gemakkelijk om ideeën af te toetsen en campagnes te testen. Bovendien kunnen ook de reacties van leden tot in het kleinste detail en in real-time geanalyseerd worden, zoals welke mails ze vaak openen, wat voor berichten ze (niet) delen, of welke acties ze willen ondersteunen. Op deze manier verkrijgt MoveOn een zeer gedetailleerd beeld over de kwesties die hun achterband nauw aan het hart liggen. Ze weten perfect wat er speelt bij hun leden, wie een erg actief of eerder passief lid is, en welke thema’s indivuele leden kunnen aanzetten tot acties of donaties. Ondertussen werden al gelijkaardige organisaties opgericht in Australië (GetUp!) en het Verenigd Koninkrijk (38 Degrees); benieuwd wanneer dit boeiende voorbeeld ook in Belgie navolging krijgt!
